Stockholm'den bir kesit |
Öncelikle ülkenin İskandinav ülkesi olduğunu, kendilerini Vikinglerin ataları olarak gördüğünü ve refah seviyesinin yüksek olduğunu sanırım bilmeyen yoktur. İskandinav bölgesinin iklimi gibi insanları da soğuk oldukları düşünülebilinir. Haksızlık etmemek lazım çünkü genel olarak biraz utangaçlar. Eğer onlarla sohbet etmeye başlarsanız sizinle kesinlikle uzun sohbetler edecektirler. Mesela ben İsveç'te herhangi bir gişe veya cafede sıraya girdiğimde yanımdaki ile göz göze gelip 5-10 dk sonra tanımadığım halde esprilerle dolu çok kez sohbete girdiğimi biliyorum. Aynı zamanda yardımsever olduklarını söyleyebilirim. İsveç'te yabancı biri olarak yaşadığımdan çok yol sorma ihtiyacım olmuştu. Birine adresi sorunca kesinlikle yolu gösteriyorlardı ve hatta yolu bilmiyorlarsa o anki işlerini bırakıp bana yardımcı olacak kişi aradıklarına tanık oldum.
İkinci olarak bahsetmek istediğim şey ise dakik olmalarıdır. Dakik demek biraz az kalabilir çünkü tüm ülke olarak her şeyde dakikler. Daha İsveç'te bulunduğum 3. günümde üniversite otobüslerle bize şehir turu düzenleyecekti. Kalkış yerine gittim ve denilen saati sadece 15-20 sn geçmişti ki otobüsün kapılarını yüzüme kapatıp beni almadan gittiklerini biliyorum. O an kendime "İsveç'e hoş geldin" dedim. Devlet kurumlarından tut herhangi bir İsveçliye kadar herkes dakikasında işine başlıyor ve bitiriyor.
Biraz da yemeklerinden bahsetmek gerekirse ilk aklınıza İsveç köftesi gelecektir. İsveç aynı zamanda tabiri caizse tam bir patates ülkesi. Sebebi ise her yemeğin yanında haşlanmış veya püre şeklinde patates göreceksiniz. Biraz da yanına yabanmersini koyuyorlar. İlk başta güzel geliyor insana ama sonrasında biraz bıkabiliyorsunuz. Ayrıca yemekler yenmeye başlamadan önce ekmek ve tereyağı ikram etme gibi güzel bir gelenekleri var.
Bir de İsveç'e özgü eczacı içeği diye tabir edilen Julmust var. Bu içecek yılbaşı zamanında o kadar çok satıyormuş ki Aralık ve Ocak ayı içinde Coca Cola satışalarını geçiyormuş. Sanırım Coca Cola firması bundan hoşnut olmamış olacak ki Julmust içeceğine karşı "Bjäre julmust" adında içecek satmış. Yine de Julmust satışlarında değişiklik olmamış.
Diğer bir geleneksel içecekleri ise glögg diye adlandırılan alkolsüz versiyonu da bulunan tarçınlı sıcak şarap. İsveçliler peppar kakkor adında zencefilli kurabiyeleriyle birlikte uzun ve soğuk kış günlerini geçiriyorlar.
Malmö şehir merkezi |
İsveçliler aynı zamanda çok fazla kahve tüketen bir ülke. O kadar fazla tüketmesinin yanında fika adında bir zamanı var. Eş, dost ile birlikte sohbetli kahve molalarına fika diyorlar. İngilizce'de bile karşılığı olmayan İsveçceye özgü bir kelime. İsveç'te çok sık duyacağınız bir kelime. Cafelerin çoğunun camında fika yazısını görebilirsiniz. Kahvenin yanında her daim "Kanelbulle” tarçınlı yerel tatlısını yemeyi ihmal etmiyorlar.
Kanelbulle ve Filtre Kahve |
Herkes doğayı sever ama İsveçliler ayrı bir seviyor. İsveç toprakları kocaman ormanlardan, pek çok sayıda göllerden ve adalardan olumuşmakta. Yılın her vakti sabahın köründen gece yarılarına kadar yollarda, ormanlarda spor yapan, balık ve geyik avlayan veya yazları güneşlenen insanları görebilirsiniz. Gözlemlerime göre bahar ve yaz zamanı ülke baştan aşağı yemyeşil desem abartmış olmam çünkü öyle :)
Doğayı sevdiklerinden olmalı yenilenebilinir enerji kaynaklarından sonuna kadar faydalanıyorlar. Birkaç yıl önce haberlerde İsveç elektrik üretimi için çöp ithal edecek diye. Demek ki ülkede çöp kalmamış ki ithal ediyorlar. Bir de 2030 yılına Dünya'da fosil yakıt kullanımını bitiren ilk ülke olmayı planlıyorlar.
Vaxjö şehrinden bir kesit |
İsveç'in maskotu olmuş ren geyiği |
Bu ülkenin en sevdiğim özelliği gereksiz sıfatlar, ünvanların burada hiçbir önemi yok. Üniversitedesiniz bir profesör öğrenciye rahatlıkla kapısını açar, bir rektör öğrencilerin yanında sohbet ederek yemeğini yer, bir belediye başkanı topluma açık organizasyonunda size tatlı ikram eder veya herhangi bir üst devlet yetkilisi ile rahatça yanına gidip konuşabilirsiniz.
Bunların yanında ülkede hırsızlık yok denecek kadar az. Üniversite kütüphanesinde bilgisayarımı kalabalık yere koyar 2-3 saat sonra işimi hallettikten sonra almaya gelirdim ve kamera olmamasına rağmen kimse dokunmamış olurdu. Bunu öğrenmem, İsveçli sınıf arkadaşlarım sayesinde oldu. İlk defa eşyalarımı bırakıp ayrıldığımda çok tedirgin olmuştum. İsveçli arkadaşlar biz hep böyle yaparız, tedirgin olmana gerek yok demesi ilk anda beni şaşırtmıştı.
Öresund köprüsü- Malmö ile Kopenhag'ı birbirine bağlıyor |
Genel olarak ülkeden ve İsveçlilerden memnun kaldım diyebilirim. Fırsatım olduğu ilk anda tekrar gitmek isteyeceğim bir ülkedir. Eğer kışın giderseniz İsveç'e kuzey ışıklarını görmeden gelmeyin derim.
Kuzey ışıkları |
Kısaca İsveç'te geçirdiğim 5 ay boyunca gördüğüm kadarıyla İsveçliler nasıldır diye özetlemeye çalışacaktım ama yazım uzamaya başlayınca bazı şeyleri atlayarak yazmaya çalıştım.
Ne güzel özetlemişsin Yusuf.Bizzat gördüklerini anlatman, fotoğraflarla süslemen çok güzel olmuş.Düzenli ülkenin, mutlu insanları olur tabii.
YanıtlaSilTeşekkür ederim :) anlattığım ülkede yaşama fırsatım olduğu için rahatlıkla anlatabildim.
SilÇok akıcı bir şekilde okudum yazdıklarınızı. Güzel yazmışsınız.
YanıtlaSilİskandinav ülkelerine karşı ayrı bir sevgim vardır. Şimdiye kadar beni en çok etkileyen ülke ise İzlanda oldu.
Teşekkürler, kuzey ülkeleri bizden her yönüyle çok farklı ve etkileyici oluyorlar.
Sil15 saniyenin önemini de buradan anlıyoruz. Ünlü bilim adamları, fizikçiler vs. hep bu ülkeden çıkıyor. Kuzey ışıkları ise olağanüstü bir şey. Anlatım gayet güzel olmuş, oradaymış gibi hissettim kendimi.
YanıtlaSilTeşekkürler, dakik olmamak farkında olunmadan hayatımızdan çok şey çalar.
SilCop ithal etmeleri benibyakalayan cümle oldu. Bir de otobüsün yüzümü da kapanması. Neden stres yok belli. Bilgisayarı bırakıp gidebileceğim bir ortamda nef en stres olsun ki insan. İşveci çok farklı anlatmışsın. Bir kopenhag bir de çok zengin olduklarını biliyordum,;)
YanıtlaSilÇöp ithal ediyor demişken büyük marketlerin çoğunun para karşılığı pet ve cam şişe topladığını söylemyi unutmuşum. Evet Danimarka, Norveç, İsveç zengin ülkeler..
SilVayyyyy beee dedirtecek bir yazı olmuş. Kıskanmamak elde değil. En mutlu ülkeler arasında biz ne zaman yerimizi alacağız acaba ?
YanıtlaSilTeşekkürler, her zaman umutlu olabilmek önemli
SilÇok keyifli bir yazi olmus. Bu anlattiklariniz genelde birkaç Avrupa ülkesinde benzer sekilde. Medeniyet ve refah sanirim nedeni.
YanıtlaSilSağolun, kuzey ülkeleri genelde böyle. Refah seviyesi yüksek olunca yıllardan gelen düzen oturmuş durumda.
SilÇok güzel anlatmışsınız, ellerinize sağlık ^____^
YanıtlaSilUmarım bir gün fırsat çıkar da bu anlattıklarınızı deneyimleme şansımız olur. :)))
Teşekkür ederim :) Umarım yolunuz oralara düşer ve sizden de güzel yazılar bekleriz.
Silİskandinav ülkelerine ayrı bir sempatim vardır ama isveçin böyle olduğunu bilmiyordum açıkçası. :) güzel bir tecrübe olmuştur size de. darısı başıma :)
YanıtlaSilUmarım en kısa süre içinde gidersiniz. Ben Hollanda'ya gitmeyi istiyordum olmadı İsveç'e kısmet oldu. Dönüşte ise çok memnundum ve her şeyde bir hayır vardır dedim. :)
Silben isveçe gitsem güzel birçok macera yaşarım desenize dakiklik ve ben... aynı günle değil aynı paragrafta bile yan yana gelemiyoruz maalesef... sevgiler...
YanıtlaSilGüzel bir macera olacağı gözüküyor :) teşekkürler, saygılar..
SilDha önce üniversiteden 2 arkadaşım Erasmus ile gitmişti İsveç'e ve hepsi çok güzel bir ülke olduğunu söylüyor. Keşke uzatsaydın. Konu ilgi çekici olunca insan ayrıntıda boğulmak istiyor bazen :)
YanıtlaSilNereye gidilirse gidilsin kısaca erasmusa giden arkadaşların gerçekten şanslı olduğunu düşünüyorum. Değişim öğrencilerinin hepsi erasmustan sonra ben aynı değilim diyeceklerdirler. :)
SilÇok güzel anlatmışsınız. İsveç yaşamak istediğim ülkelerden bir tanesi. İskandinav ülkesi olması ayrı bir sempati duymama yol açıyor. En önemlisi ülkenin refahı sanırım benim için. Bir gün gidebilirim umarım. :)
YanıtlaSilSağolun,emin olun her zaman her şey olabilir. Çünkü benim İsveç'e gitmek gibi isteğim yoktu. Hollanda'ya istiyordum olmadı yerine İsveç oldu. :)
SilYazını zevkle okudum. Uzatmamak için kısalttım demişsin ya keşke kısaltmasaydın. Hatta bu yazının ikincisini yazabilirsin diye düşünüyorum. Güzel ve bilgilendirici bir yazı olmuş.
YanıtlaSilBu arada yazdığın her özellikte İsveç'te yaşamak için büyük bir istek duydum. Sadece soğuğunu sevmeyebilirdim ama şu aralar Adana'da sıcaktan kavrulduğum için soğuğu da gözüme güzel göründü. İsveç bizi almaz mı ki :-)
Teşekkür ederim, anlatacak çok şey var ve ikincisi olabilir aslında. İsveç güzel gözüküyor dışardan ama alışması gerçekten zor oluyor. Memleket gibisi gerçekten yoktur emin ol.
SilYok artık, çok beğendim. Gerçekten çok iyi anlatılmış, hem akıcı hem de okurken orda hissettim. Tarçın yerine kuruvasan koysak,sanki İtalya' yı anımsattı yazı, tabi yerel içecek vs. onların haricinde :) bilgisayarınla ilgili cümlende "bunu öğrenmem, İsveçli arkadaşların sayesinde oldu" diye yazacaktın ama yanlış yazılmış. Düzeltmek istediğimizde google kopya yazı diye spam' a mı atıyor bizi?
YanıtlaSilTeşekkürler :) sanırım gözden kaçmış ama uyardığın gerçekten memnun oldum.
SilBenim ihtiyacım olacak bu yazılara... :)
YanıtlaSilİsveç güzeldir. Yaşayıp görenler bana kesinlikle hak verecektir.
Silmuhteşem bir yazı olmuş,oldukça aydınlatıcı.
YanıtlaSilteşekkürler
www.obiranne.net
Teşekkür ederim. Görmek anlatmaktan daha zevkli. :)
Sil